Wprowadzone przepisy dotyczące najmu lokali w galeriach handlowych nie rozwiązały problemów, a wręcz zrodziły kolejne.
Wprowadzone przepisy dotyczące najmu lokali w galeriach handlowych nie rozwiązały problemów, a wręcz zrodziły kolejne.
W związku z pandemią większość sklepów w galeriach handlowych niezwiązanych z zaspokajaniem podstawowych potrzeb zostało zamkniętych. Wprowadzone ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej wywołały spór co do wpływu na umowy najmu komercyjnego, w szczególności kwestię uiszczania czynszu.
Pierwotny projekt zaproponowanej przez polski rząd specustawy przewidywał obniżkę czynszu dla najemców o 90% czynszu za okres gdy najemca lokalu nie prowadził działalności w obiekcie handlowym o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 w okresie trwania pandemii, chyba że umowa przewiduje korzystniejsze dla najemcy rozwiązanie.
Zapis ten szybko został zmieniony, a aktualna wersja ustawy przewiduje zamiast obniżki czynszów wygaszanie umów najmu. Niejasna redakcja przepisu zrodziła liczne wątpliwości interpretacyjne, w szczególności w zakresie „wzajemnego wygaśnięcia zobowiązań”.
Wydaje się, że celem ustawodawcy było czasowe zawieszenie obustronnych świadczeń najemcy i wynajmującego wynikających z zawartych między nimi umów. Oznaczałoby to, że najemca nie może korzystać z lokalu, a wynajmujący nie może domagać się zapłaty czynszu. Rozwiązanie takie byłoby bardzo niekorzystne dla właścicieli galerii, którzy przez cały okres trwania obostrzeń ponoszą opłaty związane z funkcjonowaniem galerii, gdyż niektóre sklepy jak na przykład sklepy spożywcze pozostają otwarte. Pojawiają się też koncepcje pozwalające właścicielom galerii na domaganie się zapłaty wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z lokalu lub wynagrodzenia za przechowanie rzeczy.
Niejasne przepisy spowodowały masowe wypowiadanie umów najmu przez sieci handlowe. Początkowo dotyczyło to tylko największych polskich sieci handlowych, ale aktualnie z roszczeniami występuje coraz więcej małych, lokalnych sklepów. Należy się jednak spodziewać, że większość właścicieli galerii nie uzna wypowiedzeń najemców za skuteczne, jeżeli nie przywołają odpowiednich postanowień umownych uzasadniających wypowiedzenie umowy.
Nie ulega wątpliwości, że przy tak niejasnym stanie prawnym wynajmujący i najemcy lokali w galeriach handlowych powinni dążyć do osiągnięcia indywidualnie uzgodnionego porozumienia. Brak kompromisowych rozwiązań może oznaczać dla obu stron wieloletnie i kosztowne batalie sądowe, których rezultatów nikt nie jest w stanie przewidzieć.
Source: Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych