Polska: Dane beneficjentów rzeczywistych polskich spółek będą całkiem jawne.
Nowa ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu z marca 2018 implementuje dyrektywę UE 2015/849. Na jej podstawie od 13 października 2019 r. powstanie w Polsce Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR).
Każda spółka wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), za wyjątkiem publicznych spółek akcyjnych, będzie zobowiązana zgłosić do CRBR dane swojego beneficjenta rzeczywistego, to jest osoby fizycznej sprawującej bezpośrednią lub pośrednią kontrolę nad spółką. W przypadku spółek z o.o. i akcyjnych za beneficjentów rzeczywistych uznaje się m.in. osoby posiadające pośrednio lub bezpośrednio więcej niż 25% udziałów lub głosów. W braku możliwości ustalenia beneficjentów w oparciu o powyższe kryteria, za beneficjentów spółek z o.o. i niepublicznych spółek akcyjnych uznaje się osoby sprawujące wyższe stanowiska kierownicze.
Do rejestru należy zgłosić w szczególności informację o wielkości i charakterze udziału lub uprawnieniach przysługujących beneficjentowi rzeczywistemu.
Nowe spółki mają 7 dni roboczych od wpisu w KRS na zgłoszenie takich informacji. Spółki wpisane do dnia 13 października 2019 dokonują zgłoszenia do 13 kwietnia 2020 r.
Spółki powinny zgłosić zmiany co do beneficjentów rzeczywistych w ciągu 7 dni roboczych od zaistnienia zmian. Nie zawsze będzie to możliwe. W przypadku sprzedaży udziałów w spółce, a tym bardziej w razie innych zmian w strukturze kapitałowej dotyczących spółek-matek czy innych podmiotów w łańcuchu pomiędzy polską spółką a jej beneficjentem rzeczywistym, polska spółka może dowiedzieć się o zmianach już po upływie tego 7-dniowego terminu, jeśli w ogóle.
Brak takiej wiedzy nie zwalnia jednak spółki z obowiązku zgłoszenia i odpowiedzialności za brak zgłoszenia.
Na spółkę, która nie zgłosiła informacji o beneficjentach rzeczywistych w wymaganym terminie może być nałożona kara do 1 000 000 zł.
Zgłoszenia w formie elektronicznej dokonuje osoba reprezentująca spółkę, a zatem przepisy nie wykluczają zgłoszenia przez pełnomocnika. Dopiero jednak system centralnego rejestru pokaże, czy będzie to w praktyce możliwe.
Informacje o beneficjentach rzeczywistych (a także o członkach zarządu i wspólnikach reprezentujących spółkę) zgłoszone do rejestru będę dostępne dla każdego, on-line, bez jakichkolwiek ograniczeń.
Jest to istotna różnica w porównaniu z dyrektywą UE 2015/849, która przewiduje dostępność tych informacji zasadniczo tylko po wykazaniu uzasadnionego interesu.
Źródło: Ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu z 1 marca 2018 (Dz.U. 2018 r., poz. 723)